اعتیاد چیست؟

​​​​​​​
واژه اعتیاد عموماً تصویری از معتادان به مواد یا الکل را در ذهن ما مجسم میکند.که از طرفی  ذهن اغلب افراد همواره *بیماری همسایه* است بدین معنی که آدمی شاید هیچ گاه تصور نکند که ممکن است روزی خودش یا نزدیکانش معتاد شوند.

کسانی که نیاز جسمی یا روانی به ماده ای خاص دارند و در صورتی که به هر دلیلی از این ماده محروم شوند علائم جسمی و روانی ترک در آنها ظاهر میشود. عموماً این علایم ضد اثراتی است که هنگام مصرف مواد تجربه میکردند. نظیر فشار روانی ،درد جسمی در برابر سرخوشی و تسکین که یک معتاد به مواد  در زمان مصرف آن را تجربه میکرد.

اثرات مواد به موارد زیر بستگی دارد:

میزان مصرف مواد چقدر است؟
چه مقدار قبلا مصرف شده است؟
تجربه پیشین فرد از مصرف مواد چیست؟
با چه شیوه ای مواد مصرف میشود؟
خواسته وانتظار مصرف کننده از مصرف مواد چیست؟
مواد تحت چه شرایطی و کدام محیط مصرف میشود؟(مکان ثبات هیجانی و عاطفی مصرف کننده ،وجود سایر افراد ،مصرف همزمان الکل یا سایر مواد)
واکنش سایر افراد به مصرف مواد چیست؟

که عوامل فوق را میتوان در سه حیطه کلی تاثیرات داروشناختی مواد، شیوه مصرف مواد و عوامل فردی طبقه بندی کرد.

واقعیت اینجاست که اعتیاد یک* اختلال روانی* است که بر فرد مبتلا تاثیرات ناخوشایند میگذارد. عملکرد شغلی، خانوادگی، روانی و اجتماعی او را تحت تاثیر قرار میدهد.

بیماری  اعتیاد به این معنی نیست که معتاد در برابر مصرف مواد اعتیاد آور کنترل ندارد. بلکه علی رغم پیامد های ناگوار اعتیاد به مصرف ادامه میدهد و مقدار مصرفی او افزایش می یابد.
که این ویژگی ها دست یابی به بهبود را دشوار میسازد و بیمارانی که در برنامه های مناسب مثل کار و جایگاه اجتماعی قرار نمیگیرند احتمال بازگشتشان با اعتیاد فراوان است.
​​​​​​​
بسیاری از بیماران اعتیاد که خود در برنامه های بهبود قرار میگیرند به دلیل بی توجهی به جنبه های غیر جسمی اعتیاد نظیر جنبه های روانی ، اختلالات روانی فرد و خانواده ،اجتماعی و معنوی پس از مدتی به رفتارهای اعتیادی خود بازگشت میکنند.به تعبیر دیگر اعتیاد یک بیماری خانوادگی است نه یک بیماری فردی.

​​​​​​​سوال اینجاست که علت و ریشه این بیماری چیست؟
آیا قابل پیش بینی و پیشگیری هست؟

بیماری خانوادگی بدین معنی است که چون معتاد درون منظومه ای از روابط و به خصوص روابط صمیمانه و خانوادگی قرار دارد این بیماری تاثیرات ناخوشایندی بر بیمار و اطرافیان او میگذارد همه کسانی که به نحوی در ارتباط با معتاد هستند الگوهای رفتاری نشانه های بیماری و سایر دشواری های ارتباطی را تجربه میکنند.

​​​​بدیهی است که برای بهبودی از اعتیاد ، علاوه بر معتاد، خانواده آنها نیز بایستی برای بهبود اقدام کنند.بسیاری از خانواده ها به دلیل ناکامی از ماهیت این بیماری و عدم شناخت کافی از آن کارهایی انجام میدهند که مسیر بهبود معتاد را منحرف میکنند و بیماران اعتیاد هم که درباره این بیماری باورهای نادرست دارند بهبود خودشان را خدشه دار میسازند.

​​​​​​​خانواده هایی که یک بیمار اعتیاد در آنها وجود دارد در یک سردرگمی ،نگرانی،خشم کارهای تکراری و گاهی اوقات افسردگی به سر میبرند.آنها مدام به دنبال روش های جدید برای تغییر معتاد هستند که البته بدون آشنایی با برنامه بهبود راه بردار به جایی نیستند.

در حالی که داشتن اطلاعات درست از این بیماری و شناخت کافی اعضا خانواده از همدیگر و سلامت روان خانواده و ارتباط بین آنها و دانش کافی از شیوه بالینی فرزند پروری، میتواند باعث پیشگیری از وقوع این بیماری شود .