افسردگی چیست؟

افسردگی یک بیماری روانی‌ست که باعث احساس غم و ناراحتی مداوم و از دست‌دادن علاقه می‌شود. اکثر افراد بعضی از مواقع احساس نارحتی، افسردگی و غم می‌نمایند، احساس افسرده و غمگین بودن واکنشی طبیعی بدن به مشکلات زندگی و از دست‌دادن چیزها و کسانی که به آنها علاقه داریم، می‌‌باشد. اما زمانیکه این احساس غم و اندوه شدید، بی‌امیدی، بی‌چارگی و بی‌ارزشی بیشتر از چند روز یا چند هفته طول بکشد، شما دچار بیماری افسردگی شده‌اید.
بیماری افسردگی بر طرز فکر، احساس و رفتار شما تاثیر می‌گذارد. افسردگی می‌تواند، باعث ابتلای به انواع بیماری‌های جسمی و روانی شود. افراد افسرده ممکن‌است در انجام وظایف روزانه ناتوان بوده و حتی احساس کنند، زندگی ارزش زندگی کردن ندارد. برخلاف تصور افراد افسردگی فقط یک ضعف و ناتوانی نیست و نمی‌توان آنرا به سادگی نادیده گرفت، بلکه یک بیماری مزمن مانند دیابت، فشارخون و … است که باید برای درمان آن اقدام کرد. اکثرافراد مبتلا به بیماری افسردگی بعد از مصرف دارو، جلسات مشاوره و یا سایر اشکال درمان، بهبود می‌یابند.

علایم افسردگی

برطبق انستیتوی ملی سلامت روانی آمریکا، افرادیکه دچار اختلال افسردگی هستند، علایم و نشانه‌های یکسانی ندارند. بعضی از علایم معمول و متداول افسردگی شامل:
• مشکل در تمرکز، یادآوری جزئیات و تصمیم‌گیری
• خستگی و کاهش انرژی
• احساس گناه، بی‌ارزشی و یا درماندگی
• بدون امید به آینده و بدبینی
• بیخوابی، بیدار شدن صبح زود و یا خواب زیاد
• بیقراری و نا‌آرامی
• ازدست دادن علاقه به فعالیت‌های لذت بخش، شامل رابطه جنسی و …
• از دست دادن لذت به زندگی
• پرخوری عصبی و یا کاهش اشتها
• سردرد، گرفتگی عضلات و یا مشکلات گوارشی
• کاهش میل جنسی
• گریه کردن بدون هیچ دلیل خاصی
برای بعضی از افراد علایم افسردگی آنقدر شدید است، که فهمیدن آن به سادگی ممکن می‌باشد، اما بعضی دیگر بدون اینکه بدانند چرا ، احساس غم و ناراحتی می‌کنند.

دلایل ابتلا به افسردگی

• انتقال دهنده های عصبی. بعضی از انتقال دهنده های عصبی(سروتونین، دوپامین…)در بروز علائم افسردگی نقش بسزایی دارند.
• هورمون‌ها. تغییر در سطح هورمون‌های بدن،
• ارثی. در افرادیکه در خانواده‌شان سابقه افسردگی دارند، شایع‌تر است.
• حوادث زندگی. حوادثی خاص همچون مرگ یا از دست‌دادن کسانی‌که دوستشان داریم، مشکلات مالی و استرس شدید، می‌تواند باعث ابتلای به افسردگی شود.
• آسیب‌ها و مشکلات کودکی. آسیب‌های و حوادثی شامل، از دست دادن والدین، تجاوز جنسی و … می‌تواند تاثیرات دائمی بر مغز گذاشته و خطر ابتلای به افسردگی را افزایش دهد.

چه کسانی در خطر ابتلا به افسردگی هستند؟

معمولا افراد در سنین نوجوانی و یا بین دهه دوم و سوم زندگی رخ می‌دهد، اما محدودیت برای آن وجود نداشته و افراد در همه سنین ممکن است، مبتلا به افسردگی شوند. تعداد زنان مبتلا به افسردگی معمولا دوبرابر مردان می‌باشد، اما این آمار دقیق نبوده و شاید بخاطر مراجعه بیشتر زنان به پزشک بوجود آمده باشد. افرادیکه هریک از شرایط زیر درباره آنها صدق می‌کند، خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی آنها را تهدید می‌کند:
• زنان
• کسانیکه در خانواده‌شان سابقه افسردگی وجود دارد
• تجربیات آسیب زننده در کودکی
• افرادیکه دوستانشان افسرده هستند
• مرگ عزیزان و نزدیکان
• کسانیکه به تازگی زایمان کرده‌اند (افسردگی پس از زایمان)
• کسانیکه سابقه افسردگی دارند
• کسانیکه به بیماریهایصعب العلاج از قبیل سرطان، دیابت، بیماری‌های قلبی، آلزایمر و یا اچ ای وی/ ایدز،مبتلا هستند
• معتادان به الکل و موادمخدر
• عوارض مصرف بعضی از داروها
انواع بیماری افسردگی
انواع مختلفی از بیماری افسردگی وجود دارد، که در ادامه فقط آنها را نام می‌بریم:
• افسردگی اساسی
• افسردگی مزمن (dysthymia)
• افسردگی دو قطبی (اختلال دوقطبی)
• افسردگی فصلی
• افسردگی پس از زایمان
• اختلال خلقی ناشی از مواد (SIMD)
عوارض بیماری افسردگی
افسردگی یک بیماری جدی و مهم است که می‌تواند باعث اثرات وحشتناکی برروی فرد و خانواده‌ی وی شود. افسردگی درمان نشده، می‌تواند باعث بوجود آمدن مشکلات عاطفی، رفتاری و جسمی‌ شود. این عوارض می‌توانند شامل:
• اعتیاد به الکل
• اعتیاد به مواد مخدر
• اضطراب
• مشکل درعملکرد تحصیلی،شغلی، خانوادگی
• منزوی شدن
• خودکشی
شیوع بیماری افسردگی

در ایالات متحده آمریکا حدود ۱۴٫۸ میلیون نفر از بزرگسالان از افسردگی اساسی رنج می‌برند. نرخ خودکشی در بیماری افسردگی نسبت  به سایر انواع بیماری روانی بالاتر است. متاسفانه بیشتر افرادیکه دچار بیماری افسردگی می‌باشند، بدنبال درمان نمی‌روند. بدون شناسایی و درمان بیماری، افسردگی می‌تواند شدیدتر و سخت‌تر شود.
راههای پیشگیری از ابتلا به افسردگی
هنوز راه قطعی و قابل اتکایی برای پیشگیری از ابتلا به افسردگی وجود ندارد، اما با برداشتن قدم‌هایی همچون کنترل استرس، برقراری روابط اجتماعی و دوستی، ورزش، رژیم غذایی سالم ویادگیری مهارتهای زندگی ، درمان بموقع و اولیه بیماری از بهترین روشهای پیشگیری از افسردگی شدید و ناتوان‌کننده می‌باشد.

نویسنده: سهیلا ترابی مخصوص

ارشد روان شناسی بالینی